Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Dr. Mehmet Kürşat Şahin, sürüngen ve amfibi canlılar için yürüttüğü çalışması için Artvin’in Yusufeli ilçesindeki Barhal Vadisi’ne gitti.
Burada incelemelerde bulunan Şahin, yeni bir kertenkele çeşidi keşfetti.
ANNESİNİN İSMİNİ VERDİ
Şahin, Artvin’in keşfettiği kertenkele cinsine vefat eden annesi Saliha’nın ismini vererek çeşidi “darevskia salihae” adıyla literatüre kazandırdı.
Uzun yıllar sürüngen ve amfibi canlılar üzerine çalışan Şahin, Kaçkar Dağları’ndaki arazi incelemeleri sırasında keşfettikleri yeni kertenkele çeşidi ve bilimsel araştırmaları hakkında bilgi verdi.
“GÖZ GÖZE GELDİK VE HEYECANLA SARILDIK”
Şahin, “Yeni bir cins olduğunu anlayınca çok heyecanlandım. Yanımda Gümüşhane Üniversitesinde vazife yapan Doç. Dr. Muammer Kurnaz vardı, göz göze geldik ve heyecanla birbirimize sarıldık.” diye konuştu.
“GENETİK OLARAK BAŞKA KERTENKELELERDEN UZAK”
Keşfin yapıldığı Barhal Vadisi’nin güneşlenme müddetinin öbür vadilere kıyasla hayli kısa olduğunu lisana getiren Şahin, bu özgün ekolojik şartların çeşidin hayat alanını da sınırladığını belirtti.
Diğer kertenkele cinsleri vadinin farklı bölgelerini tercih ederken, keşfedilen yeni cinsin yalnızca küçük bir alanda güneşlendiğini aktaran Şahin, “Keşfettiğimiz kertenkele yalnızca 150 metrelik kaya blokuyla 5-6 metrelik bir kaya yüksekliğinde yani yaklaşık 750 ila 900 metrekarelik bir alanda yaşıyor. Etrafındaki başka kertenkelelerden de genetik olarak oldukça uzak.” dedi.
“AİLECEK ÇOK DUYGULANDIK”
Kertenkelenin keşfinin akabinde çeşit için taksonomik ve etimolojik olarak bir isim belirlemeleri gerektiğini anlatan Şahin, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İlk başta bulunduğu yer olan Barhal Vadisi’nin ismini vermeyi düşündük. Lakin o periyot benim için çok zordu, elim bir hastalık nedeniyle annemi kaybetmiştim. Trabzon’da annemi defnettikten sonra arkadaşım Doç. Dr. Muammer Kurnaz taziyeye geldi. Orada babama keşfimizden bahsederek, keşfimize annemin ismi ‘Saliha’ ismini koymamızı önerdi. Ailecek çok duygulandık.
“SALİHA KERTENKELESİ SONSUZA KADAR VAR OLACAK”
Çünkü bu, dünya için yeni bir tıp. Sürüngenlerde yeni bir çeşit keşfetmek epeyce sıkıntı, hele ki bizim ülkemizde. Genç yaşta bu çeşidin kaşiflerinden biri olabildiğim için annemin benimle gurur duyduğuna inanıyorum. Habitatı bozulmadığı sürece ismiyle sonsuza kadar yaşayacak. Hepimiz göçüp gitsek de ‘Saliha kertenkelesi’ sonsuza kadar var olacak. Hala duygulanıyorum.”
Türün bilimsel isminin “darevskia salihae” olarak literatüre geçtiğini belirten Şahin, kertenkeleyi şimdiye kadar sırf Barhal Vadisi’nde tespit ettiklerini, bu nedenle jenerasyonunun tükenme riski taşıyabileceğini anlattı.
Şahin, bu bahiste muhafaza ve izleme çalışmalarına devam ettiklerini kaydetti.
