Kurban Bayramı’na sayılı günler kaldı.
Müslümanlar için büyük bir değer arz eden bu günde, ibadeti hakkıyla yerine getirebilmek için birtakım kural ve zorunluluklar bulunuyor.
İbadetlerde rastgele bir aksalığın ve yanlışlığın önüne geçmek isteyen Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, kurban ibadeti hakkında sıkça merak edilen soruları yanıtladı.
1 – Kurban kesim vakti ne vakit başlar ve biter?
Kurban kesim vakti, bayram namazı kılınan yerlerde bayram namazı kılındıktan sonra, bayram namazı kılınmayan yerlerde ise sabah namazı vakti girdikten sonra başlayacak.
Kurbanlıkların, kesinlikle Kurban Bayramı günleri içerisinde kesilmesi gerekecek. Bu mühlet içinde gece ve gündüz kurban kesilebilecek.
2 – Kimler kurban kesmekle yükümlüdür?
Akıl sıhhati yerinde, büluğa ermiş (ergenliğe girmiş), temel muhtaçlıkları ve borçlarından öbür kâfi sayı ölçüsü mala sahip olup seferi olmayan her Müslüman, kurban kesmekle yükümlü sayılıyor.
Buna nazaran, temel gereksinimlerinden ve borcundan öbür 80,18 gram altın yahut pahasında para ya da eşyaya sahip olanların kurban kesmesi gerekiyor.
3 – Kurban edilecek hayvanlar hangi nitelikleri taşımalı?
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, organlarının tam ve besili olması gerekiyor. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, kesileceği yere gidemeyecek derecede topal, bir yahut iki gözü kör, boynuzlarının biri yahut ikisi kökünden kırık, lisanı, kuyruğu, kulakları ve göğüslerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı yahut birden fazla dökük hayvanlar kurban edilmeyecek.
Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, hafif topal, hafif hasta, bir kulağı delik yahut yırtılmış olması, göğüslerinin yarıdan daha azının olmaması, kurban edilmesine mani olmuyor.
4 – Kurbanlık hayvanı elektrik yahut narkozla bayıltarak kesmek caiz midir?
Kurbanın bilinen klasik formülle kesilmesi temeldir. Bununla birlikte kurbana fazla eziyet vermemek gayesiyle, kesim esnasında hayvanın elektrik şoku, narkoz yahut gibisi bir sistemle bayıltılarak kesilmesi caiz sayılıyor. Hayvan şimdi kesilmeden, şok tesiriyle ölürse, kurban olmayacağı üzere eti de yenmiyor. Çünkü kurbanlık yahut etlik hayvanın yenilmesinin caiz olabilmesi için kesim esnasında hayvanın canlı olması gerekiyor.
5 – Kurban kesmek yerine sadaka vermekle ibadet yerine getirilmiş olur mu?
Kurban ibadeti lakin kurban olacak hayvanın yordamına uygun olarak kesilmesiyle yerine getirilmiş sayılıyor. Bedelini infak etmek suretiyle, kurban ibadeti yerine getirilmiş olmuyor. Kesme olmadan hayvanı sadaka olarak bir şahsa vermek kurban yerine geçmiyor. Birebir biçimde kurban bedelini de fakirlere ya da yardım kuruluşlarına vermek suretiyle kurban ibadeti ifa edilmiş sayılmıyor.
6 – Kurbanlık olarak satın alınan hayvana, daha sonra diğerleri ortak edilebilir mi?
Kurban kesmek isteyen şahıslar, büyükbaş hayvanlara 7 şahsa kadar ortak olabiliyor. Bu türlü bir hayvan, 7 şahsa kadar ortak olarak satın alınabileceği üzere alındıktan sonra yahut elde bulunan büyükbaş hayvana 7 kişiyi geçmemek kaydıyla diğerleri da ortak edilebiliyor. Lakin ortak olunan büyükbaş hayvanın her bir payının yedide birden az olmaması gerekiyor.
7 – Kurbanın eti, derisi ve bağırsakları üzere kısımlarının kurban sahibi tarafından satılması caiz midir?
Kurbanın eti kısmen yahut büsbütün sahibi ve mesken halkı tarafından tüketilebileceği üzere ister güçlü ister fakir olsun öbür kimselere de ikram ve sadaka olarak verilebiliyor. Lakin kurbanın et, sakatat, deri, yün ve süt üzere ögelerinin kurban sahibi tarafından satılması caiz değil. Hz. Peygamber (s.a.v), “Kim kurbanın derisini satarsa, kurban kesmemiş gibidir” buyurduğu için kurbanın derisi ya da etinin satılması halinde alınan bedelin sadaka olarak verilmesi gerekiyor.
8 – Vekaletle kurban tertibi yapan kuruluşların kurban etlerini satması caiz midir?
Kurban etlerinin satılıp diğer maksatlar doğrultusunda kullanılması kurban ibadetine terslik teşkil ediyor. Kimi kişi ve kuruluşların kesim öncesi şimdi organize basamağında kurban etlerinin satımını planlanması hakikat bulunmuyor. Hasebiyle vekaletle kurban kesen kuruluşların kesim sürecini kesinlikle gerçekleştirmeleri ve buradan elde edilen etleri satışa husus etmeden, öncelikle muhtaçlık sahiplerine dağıtmaları gerekiyor.
Bununla birlikte kurban etlerinin muhtaçlık sahiplerine dağıtılması istikametinde gerekli uğraş gösterildiği halde farklı nedenlerle gereksinim sahiplerine ulaştırılma imkanı sağlanamamış ve elde kalan etlerin telef olma ihtimali ortaya çıkmışsa satılarak bedeli, kurban sahiplerinin niyetleri doğrultusunda muhtaçlık sahiplerine ulaştırılabiliyor.
9 – Kredi kartı ve taksitlendirme yoluyla kurban satın almak caiz midir?
Kurban kesmekle mükellef olan kişi, kurbanlık hayvanı nakit olarak alabileceği üzere kredi kartıyla tek çekim yahut vadeli olarak da satın alabiliyor. Lakin kredi kartı borcunu, ödeme tarihinde ödemek ve gecikmeden kaynaklanan faizli sürece düşmemek gerekiyor. Taksitlendirme yoluyla satın alınan bir mal da alıcının mülkiyetine geçtiği için kurban kesmesini gerektirecek mali imkana sahip olan kişinin bu yolla aldığı hayvanı kurban etmesinde bir sakınca bulunmuyor.
10 – Banka kredisiyle kurban kesilebilir mi?
Kurban kesecek kimse, kurbanını peşin satın alabileceği üzere borçlanarak da satın alabiliyor. Lakin borcun faizli alınmaması gerekiyor. Kendi imkanlarıyla kurban kesemeyecek olanların bu türlü usullere başvurmaları dinen uygun sayılmıyor.
