İstanbul sarsıntıyla sarsıldı: Hangi uzman ne diyor, büyük zelzele kapıda mı?

İstanbul dün beşik üzere sallandı…
Marmara Denizi’nde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntı, İstanbul ve etraf vilayetlerde hissedildi.
Depremin akabinde kentte büyük panik yaşanırken, AFAD’dan yapılan açıklamada, “Ana şok sonrasında şu ana kadar toplam 184 artçı sarsıntı kaydedildi. 4 ve üzeri büyüklükteki artçı sayısı 7’dir. Bu artçı sarsıntılar önümüzdeki günlerde bir müddet daha devam edebilecektir.” denildi.
UZMANLAR FİKİR AYRILIĞI YAŞADI
Depremin akabinde uzmanlar, televizyon ekranlarına çıkarak değerlendirmelerde bulundu.
Ancak her uzmanın farklı senaryolar ortaya koyması, kamuoyunda baş karışıklığına neden oldu.

NACİ GÖRÜR: BEKLEDİĞİMİZ BÜYÜK SARSINTI DEĞİL
Prof. Dr. Naci Görür, X hesabından yaptığı birinci açıklamada zelzelenin Kumburgaz fay zonunda olduğunu belirterek “Bu fay kilitli bir fay, güç biriktiriyor. Vakit zaman da küçük sarsıntılar yapıyor. Yeri manalı, dikkatli olmak lazım. Kumburgaz Fayı yükleniyor.” yorumu yaptı.
Görür, bir sonraki paylaşımında ise İstanbul’da Marmara Denizi’nde, Kumburgaz fayı üzerinde değişik büyüklükte çok sarsıntı olduğunu söyleyerek şunları kaydetti:
Bunlar Marmara’da beklediğimiz büyük sarsıntı değil. Bunlar bu fayın biriktirdiği gerilimi artırıyor. Yani kırılmaya zorluyor. Burada asıl zelzele daha büyük ve 7’nin üzerinde olacak.

CELAL ŞENGÖR: EN MAKUL İŞ İSTANBUL’DAN TAŞINMAKTIR
Prof. Dr. Celal Şengör ise 6.2’lik bir sarsıntının kendisinden küçük artçılarının olmasının beklenen bir durum olduğunu söyleyerek şunları kaydetti:
Ancak devamında 6.2’den büyük bir sarsıntı ya da sarsıntılar olursa bunun İstanbul’da beklenen büyük sarsıntının öncüleri olabileceği ihtimali daha güçlenir. Öncüyse de 10 sene sonra olacak zelzelenin mi öncüsü 10 dakika sonra olacak zelzelenin mi bunu bilemeyiz. Büyük İstanbul zelzelesi geliyor. Bu kaçınılmaz. Beklenen 7 büyüklüğündeki bir sarsıntı, bugünkü zelzelenin 30 adedine karşılık geliyor. Bu saatten sonra yapılacak en akla yatkın iş, İstanbul’dan taşınmaktır.

AHMET ERCAN: İLERİDE BEKLENEN BÜYÜK SARSINTI BU DEĞİL
Övgün Ahmet Ercan, bu sarsıntının çok önemsenecek bir zelzele olduğunu söyleyerek şunları kaydetti:
Marmara’da aşağı üst hepimizin bütün sarsıntı bilimcilerin uzlaştığı bir nokta var ki Marmara’da en az iki tane zelzele olacak, Kuzey Marmara’da. Bunlardan bir tanesi İstanbul kolu önünde, 6.4 ile 6.7 ortasında bir sarsıntı bekliyorduk, Silivri önünde de 7.2’lik bir sarsıntı bekliyorduk. Bugünkü olan sarsıntı Silivri önünde oldu. 6,2’lik zelzele manzara olarak ana sarsıntı pozisyonunda, şayet bundan daha büyük bir sarsıntı gelirse bu sefer 6.2 de öncü olarak isimlendirilir. Lakin şu an için 6.2 ana sarsıntı.
Ercan, bu sarsıntının patladığı yerin granit katmanı içinde 13. km kadar beklenen derinlikte olduğunu da söyleyerek “Ama ileride beklenen büyük sarsıntı bu değil” ihtarında bulundu ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
İleride beklenen büyük sarsıntı tekrar tıpkı pozisyonda 7.2 büyüklüğünde bir sarsıntı bekleniyor. Bu oradaki gerginliğin birikmekte olduğunu gösteren kıymetli orta büyük sarsıntılardan bir tanesi. Önümüzdeki günlerde 5.2’ye varan artçılar olabilir. Bu sarsıntılar korkutucu olabilir lakin yapılar için yıkıcı değildir.

ŞENER ÜŞÜMEZSOY: DAHA BÜYÜK SARSINTI BEKLEMİYORUM
İstanbul’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde Prof. Dr. Şener Üşümezsoy da açıklamalarda bulundu.
Dün yaşanan 6.2’lik zelzeleye 20 gün evvel dikkat çeken Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, “Nokta adres verdiğim yerde sarsıntı oldu. Ben baştan beri diyordum ki, bu 6.5 civarı bir sarsıntıdır, 7.5 şiddetinde bir tesir yapar. Şu an öbür bir zelzele riski yok. Bu oldu ve bitti diyebiliriz. Marmara’da sarsıntılar bitti, rahat olun.” sözlerini kullandı.
Marmara’da evvelki yıllarda yaşanan büyük sarsıntıları hatırlatan uzman, fay sınırının büyük kısmının daha evvel kırıldığını söyledi.

HASAN SÖZBİLİR: UCUZ KURTULDUK
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinin Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir de zelzelenin akabinde yaptığı açıklamada, “Şu anda büyük bir modülün kırılmadığını anlıyoruz yani fayın tümü kırılmadı. Yalnızca bir yeri kırıldı. Tümünün kırılması daha çok 7.4 – 7.5 üzere kabul ediliyor. Hasebiyle bu formda kesimli kırılması da aslında düzgün bir şey. Tek bir kesim olarak kırılsa büyük bir sarsıntı üretecek. Bu türlü altılı, beşli modüller kırıla kırıla biriken güç sönümlenirse çok daha âlâ olur. Ucuz kurtulduk, geçmiş olsun.” dedi.

ŞÜKRÜ ERSOY: 7 ÜZERİNDEKİ ZELZELE KAÇINILMAZ
“6.2 büyüklüğündeki zelzele, Marmara Denizi’nin sarsıntı potansiyelini ortadan kaldırdı demek optimist bir yaklaşım olur.” diyen Zelzele Uzmanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy, şunları söyledi:
Bu sarsıntının, büyük bir sarsıntısı kısa müddette tetikleyeceğini söylemek için ise elimizde kâfi bilgi yok. Zelzele olmasaydı da biz ne diyorduk? Diyorduk ki Marmara’da tarihi gerçeklere de baksanız aktivitelere de baksanız 7’nin üzerinde bir sarsıntı olabilir. Tarihi süreçler içerisinde bu sarsıntılar olmuş zira İstanbul ve etrafı medeniyetlerin daima yerleştiği geniş bir alan olduğu için elimizde pek çok tarihi bilgi var. Aktüel kayıtlar da var. Buna nazaran 7’nin üzerindeki bir zelzelenin olacağını daima söylüyorduk. Bu kaçınılmaz.

DİĞER UZMAN GÖRÜŞLERİ
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Öğretim Üyesi ve Sarsıntı Uzmanı Prof. Dr. Ziyadin Çakır, bu sarsıntının “beklenen Marmara Depremi” olmadığını lakin kıymetli ikazlar barındırdığını vurguladı.
Çakır, “15-20 km’lik kısa bir fay modülünü kırmıştır. Kırılmayan, 1766’dan beri kırılmadığını düşündüğümüz fayın uzunluğu ise 70 km’nin üzerinde.” dedi.
Depremin, bu uzun fayın sırf “7’de 1’ini, 8’de 1’ini kırmış” olabileceğini tabir etti.
“DAHA BÜYÜK ZELZELE BEKLEMİYORUM”
Prof. Dr. Osman Bektaş da X hesabından yaptığı paylaşımda, 6.2’lik sarsıntının Orta Marmara’nın üretebileceği en büyük zelzele olduğunu söyleyerek “Daha büyük zelzele beklemiyorum.” argümanında bulundu.

“BÜYÜK ZELZELESİ ÖNE ÇEKTİ”
Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan’ın, 6.2’lik zelzelenin akabinde yaptığı açıklamada ise “Büyük sarsıntı öne çekildi. 7 ve üzerinde bekliyoruz. 7.3-7.4 beklenirken, artık bir ölçü aşağıda olabilir.” denildi.
“BÜYÜK ZELZELE OLARAK BEKLEDİĞİMİZ BU OLABİLİR”
Prof. Dr. Süleyman Pampal ise şu tabirleri kullandı:
Bu artçılar bizi rahatlatan da bir durum. Zira bu fay doğrultusunda 6-7 ortası sarsıntı üretir deniliyordu. 1776’da ne kadar kısım kırıldı bilemiyoruz. Bu sebeple ana şok bu yaşadığımız da olabilir. 7 ya da 7 üzeri bir zelzele bekleniyor. Artçılar bizi rahatlatıyor. Tahminen de büyük zelzele diye beklediğimiz sarsıntı buydu.



