Kadına yönelik şiddetle uğraşta yeni bir yol haritası çiziliyor.
Meclis Araştırma Kurulu, bayana karşı şiddet ve ayrımcılıkla ilgili uzun müddettir sürdürdüğü saha incelemeleri ve toplantıların akabinde çalışmalarını tamamladı.
Komisyon, taslak raporunu hazırladı.
Kadına Yönelik Şiddet ve Ayrımcılıkla Çaba başlıkları altında 113 ek tespit ve teklif sunuldu.
Komisyon üyesi milletvekillerine gönderilen taslak raporda, üye milletvekilleri tarafından söz edilen görüş, kıymetlendirme ve teklifler, yerinde incelemelerde tespit edilen konular, Komite toplantılarına katılan kamu kurumlarının temsilcilerinin, mevzunun uzmanlarının, akademisyenlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve kesim temsilcilerinin sunum, görüş, rapor ve değerlendirmeleri sonucunda belirlenen tespit ve teklifler yer aldı.
113 EK TESPİT VE ÖNERİ
Bu kapsamda Mevzuatın Güçlendirilmesi ve Faal Uygulanması, Farkındalık ve Zihniyet Dönüşümü, Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi, Siyasetlere İspat Temeli Oluşturma, Kurumlararası Uyum ve Siyasetlerin Faal Uygulanması, Medya, Bayanın Güçlenmesi, Şiddet ve Ayrımcılık Mağdurunun Desteklenmesi ve Şiddet Uygulayanın Rehabilitasyonu, Ailenin Güçlenmesi ile Afet ve Fevkalâde Durumlarda Bayana Yönelik Şiddet ve Ayrımcılıkla Çaba başlıkları altında 113 ek tespit ve teklif sunuldu.
BOŞANMAK İSTEYEN ÇİFTLER İÇİN DANIŞMAN
Kadına yönelik şiddete ve ayrımcılığa karşı bayanları müdafaaya, şiddeti ve ayrımcılığı önlemeye ait mevzuatın güçlendirilmesine ve faal uygulanmasına yönelik tekliflere yer verilen raporda, “Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet aksiyonlarının var olup olmadığı üzere somut olayın özelliğini göz önünde bulunduran hakimin takdir hakkı gizli kalmak kaydıyla boşanma davalarında çiftlerin birbirlerini anlayabilmeleri, boşanma sürecini sağlıklı yürütebilmeleri ya da süreci tekrar değerlendirebilmelerini teminen çift terapisine/aile danışmanlığına/boşanma danışmanlığına yönlendirilmelerine ait düzenleme yapılmalıdır.” görüşüne yer verildi.
Şiddet uygulayan ya da buna maruz kalan bireylere ruh sıhhati hizmetlerinin profesyonel bir halde sunulmasını sağlamak için Ruh Sıhhati Meslek Kanunu’nun hazırlanması istenen raporda, uygulamada ilgili kanunun olmamasının ruhsal tedavi, müşavere, rehabilitasyon hizmeti sunan psikiyatrist, ruhsal danışman, psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarının yetki ve sorumluluklarını meçhul hale getirdiği, bu durumun meslek dışı şahısların alana yönelmesine sebep olduğu ve etik dışı uygulamaları artırdığı belirtildi.
ERKEN İKAZ SİSTEMLERİ GELİŞTİRİLMELİ
Kadına yönelik şiddetle ve ayrımcılıkla faal uğraşta kurum ve kuruluşların hizmet modellerini, siyasetlerini, usullerini, stratejilerini sistemli olarak gözden geçirerek geliştirmelerinin değerinin vurgulandığı raporda, her bir bayana ve çocuğa yönelik şiddet ve ayrımcılık olayının “Vaka İdaresi Yaklaşımı” ile ele alınması gerektiği kaydedildi.
Raporda hadiselerin, olay idaresi yaklaşımını destekleyecek biçimde bir süpervizör kontrolünde ve nezaretinde, ona bağlı çalışacak olay yöneticilerinden oluşan bir grupla “Süpervizyonlu Hadise Yönetimi-Modeli” ile yürütülmesi gerekliliğine yer verildi.
Kadınlara yönelik şiddetle ve ayrımcılıkla gayrette siyasetlere temel oluşturacak ispat temelinin ve kurumlar ortası uyumun güçlendirilmesi gereksinimi bulunduğu aktarılan raporda, yapay zeka ve büyük data analitiği kullanılarak şiddet riski taşıyan durumlar için erken ihtar sistemleri geliştirilmesi önerisi yer aldı.
İÇERİK ÜRETİCİLERİNE ‘KADIN DOSTU BAKIŞ AÇISI’ KAZANDIRILMALI
Geleneksel ve dijital medyaya yönelik farklı teklifler sunulmasının değerine işaret edilen raporda, dijital medyadaki içerik üreticilerine “kadın dostu bir bakış açısı” kazandırılması gerektiği vurgulandı.
Haber bültenlerinde şiddeti teşvik eden yahut olağanlaştıran başlıklardan ve görsellerden uzak durulması, olayın ayrıntılarının “magazinsel bir dille” değil bilgilendirici ve tahlil odaklı bir yaklaşımla sunulması istenen raporda, RTÜK’ün terör ve inanılmaz durumlarda yapılacak yayınlara ait uyulacak haber unsurlarının güncellenmesi, terör, afet ve harika durumlarda yapılacak yayınların bayanların üstün faydası gözetilerek yapılmasının kıymetine dikkat çekildi. Bu durumlarda yapılan çekimlerde bayanların kimliğinin, yüzlerinin art planda dahi olsa istekleri olmadan yayınlanmaması istendi.
YOL GÖSTERİCİ İÇERİK VURGUSU
Dizilerde bayana yönelik şiddet mağduru rolündeki karakterlerin, şiddet sonrası hangi sistemlere başvurması gerektiğini gösteren sahnelere daha fazla yer verilmesi gerektiği belirtilen raporda, şunlar kaydedildi:
“Gündüz nesli programlarında bayana yönelik şiddet mevzularına yer verilirken şiddetin oluş biçimi, şiddetin nedenleri üzere şiddeti özendirici ve legal kılan ayrıntılı anlatımlara/gösterimlere yer verilmemesi gerekmektedir. Bu çerçevede gündüz jenerasyonu programlarında kullanılan lisana dikkat edilmeli, fazla tekrardan kaçınılmalı ve izleyicinin zihninde olumsuz istikamette kalıcılık yaratacak sözlere vurgu yapılmamalıdır.
Bunun yerine bu programlarda bayanın güçlenmesine yönelik yeterli uygulama örneklerine ve tahlil odaklı bir yaklaşımla hazırlanan uzman konukların yer aldığı yol gösterici nitelikte içeriklerin gösterimine yer verilmesi sağlanmalıdır.”
DOĞUM VE SÜT MÜSAADELERİ KÂFİ, TEŞVİK EDİCİ SEVİYEDE OLMALI
Kadınların istihdama iştiraki artırmak maksadıyla iş ve aile ömrü ahenkleştirilmesi, teminatlı ve esnek çalışma siyasetlerinin geliştirilmesi, aile sorumluluğunun eşler ortasında adil paylaşımını teşvik edecek siyasetlerin benimsenmesinin değerine işaret edilen raporda, doğum sonrası babalara verilen müsaade mühletleri bebekle duygusal bağ kurmaya elverişli olacak halde uzatılması gerektiği tabir edildi.
“Doğum ve süt müsaadeleri kâfi ve bayanları teşvik edici seviyede olmalıdır.” sözüne yer verilen raporda, bilhassa 0-2 yaş ortası erken çocukluk periyodunda bayan çalışanların istihdamdan uzaklaşmaması için bayanın mali ve toplumsal hakları korunarak esnek çalışma modellerinin daha aktif uygulanması istendi.
Raporda, birçok AB ülkesinde olduğu üzere tüm çalışanlar için fiyatlı müsaade mühletinin uzatılması gerektiği vurgulandı.
Komisyon Başkanı Hulki Cevizoğlu tarafından komite üyelerine gönderilen taslak rapor, ek görüş, muhalefet şerhi ve düzeltmelerin tamamlanmasının akabinde Genel Şuraya sunulacak.
